Lợi cả đôi bên

Mỗi ngày tiếp nhận gần 9 nghìn lượt khám chữa bệnh ngoại trú, dẫn tới quá tải ở hầu hết công đoạn và thủ tục, do đó để tiết kiệm chi phí nhân lực quản trị hiệu quả, Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh đã đưa vào áp dụng ngân hàng hiện đại trong thanh toán viện phí. Theo Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh Thái Hoài Nam, Bệnh viện là một trong những đơn vị đầu tiên thuộc hệ thống y tế trên toàn quốc áp dụng hình thức thanh toán viện phí không dùng tiền mặt. Từ lâu đơn vị chấp nhận các hình thức thanh toán qua máy POS, chuyển khoản, trực tuyến, bằng thẻ khám bệnh có chức năng thanh toán. Đặc biệt từ tháng 5.2019, bệnh viện phối hợp với Vietcombank triển khai hình thức thanh toán mới trên nền tảng Internet Banking (thanh toán hóa đơn) và bằng Mobile Banking (QR Code).

Với mã QR trên phiếu thanh toán và thao tác đơn giản, qua sự hướng dẫn của nhân viên thu ngân, số tiền viện phí sẽ được chuyển thẳng từ ngân hàng mà người nộp tiền có đăng ký giao dịch điện tử tới bệnh viện. Đến nay đã có 15 ngân hàng liên kết hỗ trợ thanh toán viện phí bằng QR code tại bệnh viện này. “Chỉ cần thao tác đơn giản, người bệnh đã có thể thanh toán viện phí mà không phải xếp hàng, giảm thời gian chờ đợi, đơn giản hóa thủ tục, không phải mang theo tiền mặt hoặc thẻ ngân hàng. Trong công tác quản trị bệnh viện, cách làm này giúp các giám đốc nắm bắt được thông tin chính xác nhất, từ đó có thể phản hồi và phục vụ người bệnh tốt hơn” -  TS. Thái Hoài Nam khẳng định.

Nhiều cơ sở y tế cũng đã chính thức triển khai thanh toán viện phí bằng thẻ ngân hàng hoặc quét code. Bệnh viện Từ Dũ, TP Hồ Chí Minh từ năm 2015 phối hợp với Vietinbank thí điểm hình thức thanh toán viện phí bằng thẻ ngân hàng. Khi đến khám, người bệnh nộp một khoản tiền vào tài khoản cá nhân mở tại ngân hàng và được cung cấp một thẻ từ (dạng như thẻ ATM, Visa - Master Card) để thanh toán trực tiếp các chi phí mỗi lần phát sinh mà không mất thời gian chờ đợi. Ứng dụng này còn tích hợp với cơ sở dữ liệu của hoạt động khám bệnh, chữa bệnh với công tác tài chính kế toán (bộ phận thu ngân) trong việc thu phí và truy xuất dữ liệu tài chính của người bệnh dễ dàng, giúp công tác quản lý tài chính của bệnh viện thuận lợi hơn.

Dự kiến khai trương và triển khai dịch vụ thanh toán viện phí bằng thẻ khám bệnh tích hợp thẻ ngân hàng vào tháng 8 tới, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Hà Nội TS. Bùi Vinh Quang cho biết, thẻ này có nhiều tính năng, tiện ích vượt trội như lưu trữ thông tin cá nhân, bệnh án của khách hàng; thanh toán viện phí; thanh toán tiền thuốc; nạp tiền và rút tiền. Đặc biệt, thẻ khám chữa bệnh còn có tính năng thực hiện các giao dịch khác như một thẻ ghi nợ nội địa của ngân hàng. “Giải pháp này không chỉ rút ngắn quy trình khám chữa bệnh, thanh toán viện phí thuận tiện không cần tiền mặt, giảm tải áp lực cho đội ngũ cán bộ nhân viên bệnh viện ngay từ khâu tiếp đón xếp hàng đóng tiền, mà còn hỗ trợ bệnh viện quản lý hồ sơ bệnh nhân thông qua thẻ khám bệnh, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh”  - TS. Bùi Vinh Quang nhận định.

Thay đổi thói quen

Từ thực tế triển khai tại đơn vị, Phó Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương Lê Lâm cho biết, việc thanh toán bằng thẻ đã giải quyết được nhiều bất cập đối với những người bệnh phải mang nhiều tiền mặt đến bệnh viện khi thực hiện các ca phẫu thuật như ghép tủy, ghép tế bào máu. Song, bệnh viện cũng đang gặp phải vướng mắc là phải sử dụng đồng thời nhiều loại máy quẹt thẻ khác nhau do thiếu tính liên thông giữa hệ thống thẻ của các ngân hàng. Mặt khác, khi người bệnh đến viện phải tạm ứng, dùng thẻ thanh toán thông thường không dùng được, mà chỉ có thể quyết toán. Nếu muốn tạm ứng bệnh nhân phải dùng thẻ khác do bệnh viện quản lý, sau đó số tiền khi điều trị xong, dư ra sẽ được trả lại vào thẻ cho người bệnh. Thực tế này đòi hỏi ngân hàng phải phối hợp với bệnh viện trong việc chuyển đổi số tiền này một cách thuận tiện nhất, dễ dàng.

Không ít chuyên gia kinh tế đánh giá, hiện nay việc áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt tại các bệnh viện gặp khó khăn từ cả phía ngân hàng và người bệnh. Mỗi bệnh viện thông thường chỉ có một số máy quẹt thẻ (POS) nên khó phù hợp với tất cả các loại thẻ. Sở dĩ xảy ra tình trạng này là một số ngân hàng sử dụng POS chung, một số ngân hàng đặt mã POS riêng nên người dân mặc dù có thẻ ngân hàng cũng không thể thanh toán.

Trong khi đó, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách y tế Vũ Thị Minh Hạnh lại cho rằng, các bệnh viện không gặp nhiều khó khăn trong việc áp dụng phương thức thanh toán viện phí qua thẻ mà chủ yếu vướng từ phía người bệnh đối với việc sở hữu và thói quen sử dụng thẻ. Đa phần bệnh nhân có thu nhập thấp và trung bình, nhiều người bệnh làm nông nghiệp hoặc sống tại khu vực miền núi, ít có cơ hội tiếp cận các dịch vụ ngân hàng và còn khá mơ hồ với khái niệm thẻ, tài khoản.

Nhiều ý kiến cho rằng, để thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt tại các bệnh viện, đòi hòi sự hỗ trợ của khoa học - kỹ thuật, đặc biệt từ phía ngân hàng, bảo đảm tính liên thông, liên kết. Song song với đó, cần có thời gian để từng bước thay đổi nhận thức, thói quen của người dân trong việc chuyển đổi sử dụng tiền mặt sang sử dụng thẻ ngân hàng để thanh toán.